مشاوره پیش از ازدواج و زناشویی: رابطه آن با کنترل و قدرت چیست؟
- Marya Sirous
- May 12
- 3 min read
مشاوره پیش از ازدواج و زناشویی: رابطه آن با کنترل و قدرت چیست؟
نقل‌قول آغازین
«آنجا که کنترل آغاز می‌شود، عشق عقب‌نشینی می‌کند.»
— جرالد جَمپولسکی
مقدمه
در یک رابطه عاشقانه، برخی رفتارها ممکن است برای ما مزاحم، تکراری یا حتی خفه‌کننده به نظر برسند: امتحان کردن، بازجویی کردن، انتقاد، تحمیل کردن، سرزنش، گناه‌دادن، قهر کردن، خیانت، نگرانی، ممنوع کردن، قربانی‌نمایی، تحقیر یا تهدید...
این رفتارها تصادفی نیستند. آن‌ها اغلب نشانه‌ای از رابطه‌ای زخمی با موضوع کنترل و قدرت هستند.درک این پویایی‌ها، فرصتی برای خروج از ترس و بازگشت به اعتماد است.
چرا بعضی‌ها نیاز دارند همه چیز را کنترل کنند؟
بر اساس نظریه‌های روانشناسی شناختی و رفتاری، کنترل یک استراتژی محافظتی است. ذهن تلاش می‌کند رنج را پیش‌بینی و از آن جلوگیری کند.
در آثار دانیل کانمن و آرون بک دیده می‌شود که برخی زخم‌های گذشته، باورهای محدودکننده‌ای را به‌صورت ناخودآگاه در ذهن به‌جا می‌گذارند:
«اگر مراقب نباشم، به من خیانت می‌شود.»
«اگر همه چیز را تحت کنترل نداشته باشم، رها خواهم شد.»
«اگر کامل نباشم، دوست‌داشتنی نخواهم بود.»
رفتاری که ممکن است شبیه حسادت یا پرخاشگری به نظر برسد، در واقع تلاشی برای زنده ماندن در برابر ترس است.
کنترل در این حالت تبدیل به توهمی از امنیت می‌شود. و این توهم، مانع جریان آزاد عشق می‌شود.
👉 مشاوره پیش از ازدواج و زناشویی کمک می‌کند این سازوکارهای ترس را شناسایی و دگرگون کنید:https://www.e-coach.fr/book-online
مطالعه موردی ۱: کریستینا و فرانسوا
کریستینا مدام به خودش شک دارد. او به توانایی خود در پاسخ دادن به نیازهای عاطفی‌اش اعتماد ندارد. بنابراین انتظار دارد دیگران جای خالی عاطفی‌اش را پر کنند و این کار، به شریک زندگی‌اش اهمیت زیادی می‌دهد.
اما چون از دست دادن این جایگاه می‌ترسد، تلاش می‌کند فرانسوا را با انتقادهای مداوم کنترل کند. او برای اینکه خودش را کمتر احساس نکند، فرانسوا را تحقیر می‌کند و در هر مشاجره‌ای، تا مرز تهدید به طلاق پیش می‌رود.
«او می‌خواهد من دوستش داشته باشم، اما هر روز به من می‌گوید که بی‌ارزشم. سردرگمم... ولی هنوز به او علاقه دارم.» — فرانسوا
این پارادوکس دردناک است: کریستینا خواهان عشق است، اما ترس از طردشدن، بر او غلبه می‌کند.او برای محافظت از خود، حمله می‌کند.
در جلسات مشاوره، هم روی زخم رهاشدگی کریستینا کار کردیم و هم روی مرزهای عاطفی فرانسوا.
👉 آیا در رابطه‌ای هستید که ترس، عشق را پنهان کرده است؟ با هم صحبت کنیم
مطالعه موردی ۲: النا و مارک
النا زنی باهوش، اجتماعی و سازمان‌یافته است. مارک خلاق است، اما بسیار مضطرب.
او هرگز فریاد نمی‌زند. انتقاد نمی‌کند.اما همه چیز را زیر سؤال می‌برد:
«دقیقاً چه ساعتی می‌روی؟»«با کی بودی؟»«چرا فوراً جواب ندادی؟»
مارک با ترس دائمی از طرد شدن زندگی می‌کند. راهبرد او برای کنترل، بازجویی اضطرابی است.
در ابتدا، النا از این توجه خوشحال بود. اما اکنون احساس خفگی می‌کند.او با سکوت یا فرار پاسخ می‌دهد—که اضطراب مارک را بیشتر می‌کند. این یک چرخه معیوب است.
با هم، منشأ ترس‌های مارک را شناسایی کردیم: ترس از دیده نشدن و خیانت، که در کودکی او ریشه داشت.
مارک شروع کرد به ساختن امنیت درونی و درخواست توجه بدون اجبار.
👉 مشاوره پیش از ازدواج و زناشویی کمک می‌کند از چرخه‌های سمی اطمینان‌طلبی خارج شوید:
تحلیل روان‌شناختی: قدرت و سبک دلبستگی
در نظریه دلبستگی (بالبی، هازن و شیور)، رفتارهای کنترلی با سبک‌های دلبستگی ناایمن مرتبط هستند:
دلبستگی اضطرابی: منجر به نظارت، ترس و آزمون گرفتن می‌شود
دلبستگی اجتنابی: به دوری و امتناع از گفت‌وگو منجر می‌شود
روانشناس هریت لرنر این الگو را «رقص ترس» می‌نامد:هرچه یکی بیشتر می‌چسبد، دیگری بیشتر فاصله می‌گیرد.
بایرون کیتی نیز یادآوری می‌کند:«ما نمی‌توانیم دیگران را کنترل کنیم—تنها چیزی که می‌توانیم کنترل کنیم، ذهن خودمان است.»
👉 برای شناخت سبک رابطه‌ای خود، یک جلسه رزرو کنید:https://www.e-coach.fr/book-online
تمرینات عملی پیشنهادی
فهرستی از رفتارهای کنترلی خود (یا شریکی که آن‌ها را بر شما تحمیل می‌کند) تهیه کنید
ترس‌های پنهان پشت آن‌ها را شناسایی کنید: خیانت، طردشدگی، بی‌ارزشی...
ترس را بدون سرزنش بیان کنید:
«می‌ترسم وقتی با دیگران هستی، من را فراموش کنی.»
لحظاتی از لذت مشترک بدون کنترل ایجاد کنید
اگر این الگوها عمیق هستند، با مشاور همراه شوید
کنترل، فریادی خاموش است. مشاوره زناشویی می‌تواند این فریاد را به گفت‌وگویی صادقانه تبدیل کند.
👉 همین حالا جلسه خود را رزرو کنید:https://www.e-coach.fr/book-online
نتیجه‌گیری الهام‌بخش
در یک رابطه، اعتماد هدیه‌ای است که دو نفر با هم می‌سازند.
وقتی کنترل غالب می‌شود، معمولاً عشق هزینه آن را می‌پردازد.اما می‌توان از این الگوها بیرون آمد—با شناخت، نام‌گذاری، و انتخاب آگاهانه برای ساختن رابطه‌ای سالم‌تر.
عشق یعنی جرات اعتماد کردن حتی زمان ترس —
برای تأمل
«نیاز به کنترل، زخمی است که آرزوی التیام دارد.»
— ناشناس
Comments